Xử lý thiếu linh hoạt
Một trong những nội dung chính trong tờ trình để Quốc hội xem xét ra nghị quyết tại kỳ họp thứ 5 (5/2023) là Chính phủ đề xuất chủ trương cấp thị thực điện tử (evisa) cho công dân tất cả các nước, vùng lãnh thổ và giao Chính phủ quyết định danh sách cụ thể. Đồng thời, nâng thời hạn thị thực điện tử từ không quá 30 ngày lên không quá 3 tháng, có giá trị một lần hoặc nhiều lần.
Ông Cao Trí Dũng, Chủ tịch Hiệp hội Du lịch Đà Nẵng, nhận xét, đây là sự thay đổi mang tính “cách mạng” vì trước đó, khách quốc tế xin thị thực phải có bảo lãnh nên cơ bản là phù hợp đi theo đoàn, qua các công ty du lịch lớn. Sau khi danh sách quốc gia được cấp evisa được mở rộng, chắc chắn lượng khách lẻ vào Việt Nam tới đây sẽ rất đông.
Bà Nghiêm Thúy Hà, nhà sáng lập kiêm CEO Công ty TNHH Du lịch và Thương mại Aadasia Group (Aadasia Group), cũng đánh giá, việc xin thị thực online dễ dàng, khách được lưu trú dài ngày hơn sẽ đáp ứng được xu hướng mới của khách du lịch sau Covid là đi lẻ, là giới trẻ, ra quyết định nhanh. Họ thích là ‘xách ba lô lên và đi’, nên việc xin visa càng cần nhanh chóng, thuận tiện.
Tuy nhiên, trong khi chờ đợi chính sách visa có những đổi mới mạnh mẽ, các công ty lữ hành vẫn gặp rắc rối liên quan đến xin evisa và thủ tục nhập cảnh. Cụ thể, khi phát sinh những tình huống bất khả kháng, việc xử lý thiếu linh hoạt khiến các công ty lữ hành rất mệt mỏi.
CEO một công ty lữ hành chuyên đón khách inbound tại Hà Nội chia sẻ, tháng 3, công ty có đoàn khách từ Ấn Độ, hạ cánh tại Đà Nẵng, quá cảnh tại Tân Sơn Nhất và được chấp thuận nhập cảnh tại sân bay này.
Nhưng gần đến ngày khởi hành, hãng bay thay đổi sân bay quá cảnh sang Nội Bài. Khi đó, đại diện DN hỏi cơ quan quản lý xuất nhập cảnh về việc khách có được nhập cảnh tại Hà Nội không thì câu trả lời chỉ là “chưa chắc”. Sau nhiều lần thuyết phục bất thành, cuối cùng, không có sự lựa chọn nào khác, công ty phải làm lại toàn bộ visa.
“Đây là lỗ hổng khiến việc nhập cảnh trở nên hên xui, tùy cán bộ cửa khẩu khó hay dễ”, ông phản ánh. Vì thế, vị này kiến nghị, khi khách quốc tế đã có evisa thì được phép nhập khẩu qua các cửa khẩu quốc tế, không cần chỉ định cửa khẩu nào; nếu có chỉ định thì cần bao gồm tất cả các sân bay mà hãng đó có chuyến bay đi/đến.
Xin visa thấy ‘hên xui’
Lãnh đạo một đơn vị lữ hành inbound khác phản ánh thêm, nhiều khách quốc tế phàn nàn khi việc tự mình xin visa điện tử giống như một cuộc phiêu lưu.
Ví như, họ nhận được thị thực bị sai thông tin ngày tháng năm sinh, sai ngày hạn của hộ chiếu, sai giới tính, sai số hộ chiếu, sai một ký tự trong tên đầy đủ của khách,… mà không hiểu do đâu. Trong khi, họ đã gửi ảnh chụp hộ chiếu với tất cả thông tin chính xác nhất in trên đó cho cơ quan xuất nhập cảnh khi xin visa.
Theo quy định, với bất cứ thông tin nào kể trên bị sai, visa đó đều không được chấp nhận cho nhập cảnh. Khách phải là người chịu trách nhiệm. Nếu phát hiện ra lỗi sai sớm, họ buộc phải làm lại visa mới và không được hoàn tiền cho visa bị sai.
“Có trường hợp cả hai vợ chồng khách cùng sai một thông tin nào đó. Có khách không phát hiện ra lỗi sai cho đến khi có mặt ở sân bay, kết cục họ bị từ chối cho lên máy bay.
Có trường hợp khách tự nộp đơn xin visa điện tử vài ba lần không lấy được visa. Sau mỗi lần như vậy, họ nhận được email trả lời cần bổ sung ảnh mới, hay phải gửi lại mặt hộ chiếu. Nhưng vài ngày sau, họ lại nhận được email yêu cầu gửi lại những giấy tờ đó do vẫn không hợp lệ. Khi ấy đã quá trễ thời gian, khiến khách bối rối, bực tức, phải nhờ các đơn vị làm dịch vụ xin visa can thiệp”, vị giám đốc kể.
Ở đây, lãnh đạo công ty du lịch nhận xét, dường như việc tiếp nhận hồ sơ xin visa trực tuyến đang được làm quá thủ công. Trong khi, yếu tố con người là rất quan trọng trong việc tiếp nhận, xử lý hồ sơ, giảm phiền hà cho khách. Hoặc khi khách có sai sót, cần hỗ trợ hoặc có biện pháp giảm thiểu sự sai sót đó.
Bà Nghiêm Thúy Hà nhìn nhận, rõ ràng chủ trương là rất tốt nhưng quan trọng là khâu thực thi. Bà cho rằng, cần có nhiều hơn cán bộ giỏi tiếng Anh và tương tác thân thiện, hiếu khách ở cửa khẩu.
Danh sách được Việt Nam cấp thị thực điện tử lại ngắn, với 80 quốc gia và vùng lãnh thổ. Trong khi, ngay sát Việt Nam, Lào năm 2019 mới tiến hành cấp evisa cho khách quốc tế, nhưng con số này đã lên tới 160, gấp đôi Việt Nam.
Do đó, trừ một số quốc gia châu Phi, có vấn đề về chính trị hay liên quan đến khủng bố, cần mở rộng danh sách các nước được cấp evisa. Theo bà Hà, nên sớm bổ sung một số quốc tịch thân thiện về du lịch với Việt Nam như Thổ Nhĩ Kỳ, Srilanka, Nam Phi,…